Ułani, sportowcy i księgarze z Gebethnera i Wolffa
– Kto napisał „Balladynę”? – pyta nauczyciel ucznia liceum. – Gebethner i Wolff! – odpowiada uczeń. Ta anegdota z lat 30. pokazywała znaczenie domu wydawniczego Gebethnera i Wolffa w przedwojennej Polsce. A później wydawca Marii Konopnickiej, Elizy Orzeszkowej, Henryka Sienkiewicza i Władysława Reymonta zlikwidowany został przez komunistów. Ale historia wydawnictwa splata się z historią Polonii Warszawa. Jej kapitan, piłkarz Tadeusz Gebethner, powstaniec warszawski, za ukrywanie żydowskiej rodziny został Sprawiedliwym wśród Narodów Świata. A jego brat, mistrz lekkoatletyczny, a także autor tekstów piosenek, Wacław Gebethner, za walkę z bolszewikami odznaczony był Virtuti Militari.
W krwawej szarży pod Zasławiem Pułk zasłużył się Warszawie. Krwawo podły wróg odczuje, Gdy Zasławczyk nań szarżuje. Tępi chamów jak cholera Pułk ułanów od Hallera.
– tak brzmiała żurawiejka o 5. Pułku Ułanów Zasławskich, z którym cały szlak bojowy w czasie wojny polsko-bolszewickiej przeszedł Tadeusz Gebethner. Jego brat Wacław służył zaś w 24. Pułku Ułanów im. Hetmana Wielkiego Koronnego Stanisława Żółkiewskiego, równie pięknie opisanym w żurawiejce:
Piją wina pełne dzbanki, kochają ich Lublinianki. Gubi lance, gówno warty, to jest pułk dwudziesty czwarty.
Wydawcy Sienkiewicza i Chopina
Historię braci Gebethnerów, łączących księgarską pasję ze sportowymi sukcesami i zasługami dla Ojczyzny, przypomnieć postanowiły
Artykuł dostępny tylko dla subskrybentów
SUBSKRYBUJ aby mieć dostęp do wszystkich tekstów www.panstwo.net
Masz już subskrypcję? Zaloguj się
- Możliwość odsłuchiwania artykułów gdziekolwiek jesteś [NOWOŚĆ]
- Dostęp do wszystkich treści bieżących wydań "Nowego Państwa"
- Dostęp do archiwum "Nowego Państwa"
- Dostęp do felietonów on-line
* Masz pytania odnośnie subskrypcji? Napisz do nas prenumerata@swsmedia.pl
W tym numerze
-
Według metafizyki klasycznej społeczeństwo nie jest prostym agregatem tworzących je jednostek, lecz ma pewną realność ukonstytuowaną dzięki realnie istniejącym relacjom międzyludzkim w łonie...
Kto wpuścił Czyngis-chana do Europy?
„Ta wojna zakończyła się dokładnie tam, gdzie się zaczęła. Na podwórku Hunów. [...] Ale na tym nie koniec. [...] To, co zrobili dzisiaj politycy w Waszyngtonie i Paryżu, podobni do ołowianych...Erdogan przegrał wybory. Początek końca?
Dominujący w tureckiej polityce od dwóch dekad obóz polityczny przegrywa wybory. Co prawda tylko lokalne, ale już podnoszą się głosy, że to schyłek rządów AKP i Recepa Tayyipa Erdogana. Czy są...Nawrócenie i męczeństwo Mabel Tolkien
Zarówno życie Mabel Tolkien, jak i jej syna, J. R. R. Tolkiena, przepełnione było nadzieją, jaśniejącą wśród ciemności cierpień. Mabel Tolkien, wbrew wszystkim przeciwnościom życiowym, w heroiczny...Pekin chce partnerstwa z Putinem i armii gotowej do wojny
Tegoroczne obrady parlamentu w Chinach to konsolidacja władzy prezydenta Xi Jinpinga, zapowiedź głębszego partnerstwa z Rosją i większych wydatków na armię. Co roku na wiosnę w Pekinie zbiera się...Cud kameruńskiej Drogi Krzyżowej
Największe cuda dzieją się zwykle po cichu. Schowane przed uwielbiającym jazgot i rumor światem. W małych miasteczkach. W kątach zapomnianych izdebek. W kolorycie codzienności zwykłych ludzi. Choćby...