Walka o wolność

Tybet to kraj o wielowiekowej tradycji i kulturze. W XX w., w latach 1913–1950, miał większość atrybutów samodzielnego i niezależnego państwa uznawanych przez prawo międzynarodowe: naród, terytorium, język, religię, pieniądz oraz niezależny rząd, który utrzymywał stosunki z innymi państwami. W 1950 r. wojsko komunistycznych Chin zajęło cały Tybet wraz ze stolicą, Lhasą, i Tybetowi siłą narzucono „Siedemnastopunktową ugodę”. ChRL gwarantowały w niej Tybetańczykom m.in.: autonomię religijną, poszanowanie dla tradycji i obyczajów, ochronę klasztorów i poszanowanie dla istniejącego systemu politycznego wraz ze specjalnym statusem dalajlamy, umowę, którą wkrótce chińscy komuniści całkowicie złamali. Po ucieczce do Indii dalajlama powołał tybetański rząd i parlament emigracyjny, wybierany w demokratycznych wyborach przez ponad 100-tysięczną prężną i zaradną tybetańską emigrację w Indiach i Nepalu, skupioną w obozach dla uchodźców, tzw. Tibetan Cam. Po kolejnych powstaniach Tybetańczyków oraz szaleństwie lat komunistycznej rewolucji kulturalnej w samym Tybecie zniszczone zostały praktycznie wszystkie z 6,5 tysiąca tybetańskich klasztorów i świątyń, w 6-milionowym narodzie zamordowano 1,2 mln osób. Czy dziś, w obliczu kolejnego, być może już ostatniego, tybetańskiego powstania przeciwko komunistycznej chińskiej dyktaturze wolny świat odpowie wreszcie zdecydowaną reakcją, czy też Tybetańczycy ponownie zostaną pozostawieni bez żadnej pomocy? Dalajlama, polityczny i duchowy