Emilia Malessa opowieść o honorze

To postać heroiczna, a zarazem tragiczna, co oddają słowa, jakie wypowiedziała na krótko przed śmiercią: „Poniosłam klęskę na wszystkich odcinkach swego życia”. Ale czy na pewno? Czy klęska nie była jednak zwycięstwem? Pod okiem Stalina Warszawa, grudzień 1945 r. (ściśle tajne): „Meldunek zastępcy doradcy NKWD przy MBP Polski S.P. Dawidowa dla komisarza ludowego spraw wewnętrznych ZSRR Ł.P. Berii o aresztowaniu kierownictwa organizacji Wolność i Niezawisłość, utworzonej na bazie Armii Krajowej: 14 sierpnia br. główny dowódca Armii Krajowej RZEPECKI wydał rozkaz rozwiązania Armii Krajowej [mowa oczywiście o rozwiązaniu następczyni AK – Delegatury Sił Zbrojnych – przez jej dowódcę płk. Jana Rzepeckiego; Armię Krajową rozwiązał jej ostatni komendant, gen. Leopold Okulicki „Niedźwiadek” 19 stycznia 1945 r. – TMP]. Mimo tego rozkazu, sam RZEPECKI i główny aktyw kierowniczy podziemia odmówili legalizacji i wzmocnili konspirację. Metodami agenturalnymi ustalono we wrześniu i październiku br., że RZEPECKI, po formalnym rozwiązaniu armii, stworzył na jej bazie nową »cywilno-polityczną« organizację o nazwie »Wolność i Niezawisłość«, w skrócie »WiN«”. Pułkownik Henryk Holder, naczelny prokurator wojskowy w latach 1946–1948, w mowie oskarżycielskiej podczas procesu WiN-owców, zarzucał im m.in.: terroryzm, morderstwa, szpiegostwo, propagandę antypaństwową. W dalszej części meldunek mówi o 50 aresztowanych i wymienia najważniejszych dowódców. „