Jak Orzeł czekał na Lwa
Po wybuchu Powstania Warszawskiego na polskim niebie miały się pojawić tysiące kolorowych spadochronów. Generał Stanisław Sosabowski szkolił polskich żołnierzy w szkockim ośrodku zwanym „małpim...
Ludzie
-
Gołąbek pokoju i chłopcy
Do młodego Jarosława Iwaszkiewicza bardzo często przychodził również wtedy młody malarz i pisarz Józef Czapski. Autor „Na nieludzkiej ziemi” wspominał wiele lat później, że Iwaszkiewicz...
Ślepe oczy i czerwone łapy Temidy
W opublikowanym niedawno w „Gazecie Polskiej” artykule pt. „Bohater Trauguttowej miary” („GP”, 28/2014) wspomniałem o staraniach kontrwywiadu (Referatu 993/P) KG Armii Krajowej, by wydostać...
Ostatni z oddziału „Wydry”
Lucjan uważał się za twardziela, ale kiedy wrócił do celi, usiadł przy stole i płakał. Nie mógł opanować łez. Może to była reakcja na widok przyjaznych twarzy współwięźniów z celi, a ...
Chcę w wielką uciec przestrzeń
„Moja mała biało-czerwona chorągiewka musi wyrosnąć w wielki sztandar” – mówiła sobie po cichu, zanim rzuciła dyskiem w 1928 r. w Amsterdamie. Pierwsza w historii polska mistrzyni...
Dusza sprzedana za poezję
Podczas jakiejś nocnej popijawy w Oborach Stanisław Grochowiak krzyknął w pewnym momencie do zdrowo już zaprawionych kolegów-literatów: „A teraz pokażę wam Białą Damę”. Chwycił w ...
Przestrzelony ryngraf „Szalonego Staśka”
„Szalony Stasiek” spędzał sen z powiek funkcjonariuszom UB, kompromitował ich w oczach przełożonych w Białymstoku i Warszawie. Był nieuchwytny niczym powieściowy Zorro – zjawiał...
Malarz, co kładł na rękę zbójów jarmarcznych
Targ bożonarodzeniowy w młodopolskim Krakowie odbywał się na Rynku Głównym, od strony pomnika Mickiewicza. Jak chwalili się krakowianie, las choinek wyrastał wtedy tam tak wielki, że sam malarz...
Poduszka pełna wspomnień o Dniach Chwały
W czasach Polski Ludowej do mieszkania Stanisława Podlewskiego, autora „Przemarszu przez piekło”, przybyła siwa, skromnie ubrana staruszka. Babinka domagała się, aby pisarz przyjął ją na...
Chciał, byśmy żyli w wolnej Polsce
„Święta mieliśmy w podskokach, nie przypuszczasz nawet, ile rzucili na nas wojska (KBW) […] i co z tego? Uderzają stale w próżnię i mszczą się ze złości na bezbronnej...
Wysoka Eksmisja Warszawy Wiecha
W gazecie „Dzień dobry” Stefan Wiechecki prowadził porady matrymonialne, pod którymi podpisywał się jako Józef Gawęda. Nie miał serca do tej pracy i pocieszał się, że na szczęście udziela...
My, żołnierze „Huzara”
„»Huzar« był bardzo opiekuńczy wobec podkomendnych, nigdy nie podnosił głosu, nie słyszałem, żeby z jego ust padło przekleństwo lub ordynarne słowo. Głos miał miękki, taki przyjazny, troszczył...
Pozy, uniki i gładzizny
Po wręczeniu Kazimierzowi Brandysowi Nagrody Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego odbyło się spotkanie z laureatem. Jeden z gości zapytał: – Przepraszam za niedyskretną ciekawość, mnie...
O „Stefanie”, co bolszewików przechytrzył nie raz
Pięciokrotnie uciekał z rąk Sowietów. Stworzył jeden z najbardziej groźnych antybolszewickich oddziałów dywersyjnych – Bojowy Oddział Armii, broniący polskich Kresów, polskiej niepodległości....
Opowieść o polskim Szwabie
Po tym, jak Lothar Herbst zaangażował się w działalność opozycyjną, w trakcie internowania i wielokrotnych zatrzymań proponowano mu możliwość wyjazdu w jedną stronę – do Niemiec....
„Lufa” miał nerwy ze stali
14 marca 1949 r. strzał w tył głowy zakończył życie legendarnego kresowego partyzanta Henryka Wieliczki „Lufy”. Został zamordowany na zamku w Lublinie. Miał niespełna 23 lata – a za...
W Państwie Ponurej Anegdoty
„To jakby młody Żeromski dodany do młodego Sienkiewicza” – pisano o Eugeniuszu Małaczewskim, okrzykniętym w początkach II RP największym polskim talentem literackim. Co takiego było w ...
Tadeusz Gajcy – Sztuka, Naród i śmierć. W 70. rocznicę śmierci Poety
„Poezja ma wychowywać, nie tylko bawić, urzekać, ma wychowywać” – pisał Tadeusz Gajcy. W ielki historyk literatury polskiej Juliusz Kleiner powiedział, że Polacy muszą być bogatym narodem, skoro do...
Poszukiwanie szminki za kratkami
Jest rok 1977. W Warszawie ma się dziś odbyć msza za duszę zamordowanego przez Służbę Bezpieczeństwa studenta z Krakowa Stanisława Pyjasa. O 6:00 rano do drzwi Anki Kowalskiej łomoce...
Świadectwo obrony w kadrze zamknięte
„Aparat fotograficzny zawsze miałem przy sobie, gdy tylko było coś ciekawego, zaraz go wyciągałem” – wspomina Mikołaj Sprudin. To jemu i jego bratu Sergiuszowi zawdzięczamy m.in. zdjęcia 5....Pages