Podziemie antykomunistyczne na Rzeszowszczyźnie po 1944 r.

W maju 1945 r. Europa świętowała zakończenie II wojny światowej. Radość wyrażana przez społeczeństwa Europy Zachodniej, bale i uliczne szaleństwa w Stanach Zjednoczonych nie korespondowały z nastrojami i obawami, jakie odczuwali Polacy w obliczu zajęcia ziem polskich przez Armię Czerwoną oraz porozumień jałtańskich, oddających Polskę we władanie Związku Sowieckiego. Niepokoje te bardzo szybko znalazły swoje potwierdzenie w postaci przeprowadzanej przez nowego okupanta planowej i wyniszczającej akcji skierowanej przeciw środowiskom niepodległościowym, uznającym władzę rządu RP w Londynie. Ironią historii jest, że kiedy na Zachodzie fetowano zwycięstwo i 8 maja 1945 r. podpisywano akt kapitulacji III Rzeszy, dzień wcześniej, na Rzeszowszczyźnie, pod Kuryłówką k. Leżajska, doszło do zwycięskiej bitwy stoczonej przez zgrupowanie oddziałów leśnych Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, dowodzone przez kpt. Franciszka Przysiężniaka „Ojca Jana”, z ekspedycją NKWD. Walka z „czerwoną zarazą” Na zajętej latem 1944 r. przez wojska sowieckie Rzeszowszczyźnie, podobnie jak i w całym kraju, rozlała się niewyobrażalna fala bezprawia. Aresztowano i mordowano oficerów i żołnierzy Armii Krajowej, przedstawicieli przedwojennych i konspiracyjnych elit politycznych oraz inteligencji. Wbrew utartym w ciągu ostatniego półwiecza poglądom, opór społeczeństwa polskiego wobec władzy komunistycznej był duży. Przeciwstawiając się „czerwonej zarazie”, oddziały podziemia