Rosja w pismach Józefa Piłsudskiego
Imponującą spuściznę pisarską Józefa Piłsudskiego, zebraną w dziesięciu obszernych tomach jego pism (wyd. 1937), przenika myśl o Polsce, o jej niewoli, buncie i akcie wybicia się na niepodległość, o odradzaniu życia państwowego i twórczej pracy dla odbudowy Rzeczypospolitej. Wiele spośród tekstów Marszałka, w tym zwłaszcza jego publicystyka, szkice historyczne, „Moje pierwsze boje”, „Rok 1920”, nabiera dziś, w obliczu zbrojnej napaści Rosji na Ukrainę, szczególnej aktualności.
Piłsudski przemawia do nas jako przenikliwy i dalekowzroczny analityk odwiecznych mechanizmów ścierania się tyranii z wolnością. Mówi o władczej Rosji, jej polityce podbojów i aparacie ucisku wymierzonym w ujarzmione przez nią narody. Uświadamia zarazem, że walka z rosyjskim despotyzmem jest możliwa i może zakończyć się zwycięstwem, które według Naczelnego Wodza Bitwy Warszawskiej „w trzech czwartych zależy od siły i postawy moralnej wojska i społeczeństwa, a w jednej czwartej od przygotowania pod względem technicznym”.
Niewola
Piłsudski miał głęboką świadomość, jak skuteczną bronią w walce z zaborcą jest wolne słowo, które przeciwstawia się despotyzmowi, wzywa do społecznego ładu opartego na ideałach demokratycznych, a rozpalając skrywane w zniewolonych uczucia patriotyczne, wiedzie do czynu niepodległościowego. Toteż po powrocie z syberyjskiego zesłania (1892) niemal od razu związał się z działającym pod auspicjami PPS konspiracyjnym
Artykuł dostępny tylko dla subskrybentów
SUBSKRYBUJ aby mieć dostęp do wszystkich tekstów www.panstwo.net
Masz już subskrypcję? Zaloguj się
- Możliwość odsłuchiwania artykułów gdziekolwiek jesteś [NOWOŚĆ]
- Dostęp do wszystkich treści bieżących wydań "Nowego Państwa"
- Dostęp do archiwum "Nowego Państwa"
- Dostęp do felietonów on-line
* Masz pytania odnośnie subskrypcji? Napisz do nas prenumerata@swsmedia.pl
W tym numerze
-
Według metafizyki klasycznej społeczeństwo nie jest prostym agregatem tworzących je jednostek, lecz ma pewną realność ukonstytuowaną dzięki realnie istniejącym relacjom międzyludzkim w łonie...
Kto wpuścił Czyngis-chana do Europy?
„Ta wojna zakończyła się dokładnie tam, gdzie się zaczęła. Na podwórku Hunów. [...] Ale na tym nie koniec. [...] To, co zrobili dzisiaj politycy w Waszyngtonie i Paryżu, podobni do ołowianych...Erdogan przegrał wybory. Początek końca?
Dominujący w tureckiej polityce od dwóch dekad obóz polityczny przegrywa wybory. Co prawda tylko lokalne, ale już podnoszą się głosy, że to schyłek rządów AKP i Recepa Tayyipa Erdogana. Czy są...Nawrócenie i męczeństwo Mabel Tolkien
Zarówno życie Mabel Tolkien, jak i jej syna, J. R. R. Tolkiena, przepełnione było nadzieją, jaśniejącą wśród ciemności cierpień. Mabel Tolkien, wbrew wszystkim przeciwnościom życiowym, w heroiczny...Pekin chce partnerstwa z Putinem i armii gotowej do wojny
Tegoroczne obrady parlamentu w Chinach to konsolidacja władzy prezydenta Xi Jinpinga, zapowiedź głębszego partnerstwa z Rosją i większych wydatków na armię. Co roku na wiosnę w Pekinie zbiera się...Cud kameruńskiej Drogi Krzyżowej
Największe cuda dzieją się zwykle po cichu. Schowane przed uwielbiającym jazgot i rumor światem. W małych miasteczkach. W kątach zapomnianych izdebek. W kolorycie codzienności zwykłych ludzi. Choćby...