Papież, Polacy i Żydzi. Zapomniana historia II wojny światowej 

Historia relacji papieża Piusa XII i Żydów należy do jednej z solidniej zakłamanych we współczesnych dziejach. Niesławną i znaczną rolę odegrała w tej sprawie głośna sztuka „Namiestnik” zmarłego przed dwoma laty niemieckiego dramaturga Rolfa Hochhutha. Sztuka obmyślona i sfinansowana przez sowieckie tajne służby nie tylko zaszkodziła wizerunkowi papieża, lecz także skutecznie pomagała budować czarną legendę Kościoła obojętnego na cierpienia Żydów. „Biuro papieża. Pius XII i Żydzi” Johana Ickxa to książka, która przeciwstawia fakty dobrze widzianym fikcjom.

W marcu 2020 roku papież Franciszek wyraził zgodę na udostępnienie badaczom archiwaliów kurii rzymskiej z czasów Piusa XII. Pontyfikat Eugenio Pacellego przypadł na lata 1939–1958, dramatyczne dekady w dziejach prawie całego świata. Niemal do połowy lat 60. XX wieku pamiętano o zasługach papieża dla ratowania Żydów w czasie Holokaustu. Znamienna w tej sprawie jest wypowiedź głównego rabina Palestyny z 1944 roku: „Lud Izraela nigdy nie zapomni, co Jego Świątobliwość i jego znakomici przedstawiciele [...] czynią dla naszych nieszczęsnych braci i sióstr w tej najtragiczniejszej godzinie naszej historii”. Ale później zabrał głos Hochhuth: fakty zostały przyćmione przez propagandę ubraną w szaty literatury.

Sztuka teatralna „Der Stellvertreter” („Namiestnik”), obmyślona i sfinansowana przez sowieckie tajne służby, została pierwotnie wystawiona w Berlinie w 1963