Czym jest.. arche
Pojęcie „arche”, pochodzące z greki, nie jest już aktualnie nieużywane samodzielnie, znamy je jednak z takich wyrażeń jak „archeologia” czy „archetyp”. Od słowa „arche” pochodzą słowa z przedrostkiem „arch-” lub „arcy-”, na przykład arcybiskup, arcydzieło, arcyksiążę, archanioł. W każdym z tych przypadków przedrostek ten oznacza wywyższenie, wskazanie na to, co pierwsze, bo ważniejsze. To jedno ze znaczeń „arche”, terminu polisemantycznego i niezwykle trudnego do sprecyzowania. Wyróżnić w nim można kilka obszarów treściowych: początek (w ujęciu czasowym), podłoże (w ujęciu przestrzennym), prasubstancję (w ujęciu logicznym), jak również władzę i zwierzchność (w ujęciu etymologicznym).
Jak z chaosu wyłonił się kosmos, czyli ład i porządek? Co zdarzyło się na początku czasu, jak powstało i z czego powstało wszystko, co postrzegamy? – takie pytania nurtowały największe umysły starożytnej Grecji i doprowadziły do wyłonienia się pierwszych badań nad „arche”, które dały początek europejskiej filozofii. W Jonii pojawili się pierwsi filozofowie, nazywani też mędrcami, którzy po raz pierwszy użyli słowa „arche” w sensie filozoficznym i dociekaniom nad „arche” świata poświęcili swoje życie.
Co kryje się pod pojęciem „arche” na gruncie pierwszej, jońskiej filozofii przyrody? Było to określenie wieloznaczne, ale ujmowało podstawowe motywy namysłu filozoficznego nad światem. „Arche” oznaczała zarówno początek wszystkiego, jak i prawidło, zasadę, która wszystkim rządzi,



Artykuł dostępny tylko dla subskrybentów
SUBSKRYBUJ aby mieć dostęp do wszystkich tekstów www.panstwo.net
Masz już subskrypcję? Zaloguj się
- Możliwość odsłuchiwania artykułów gdziekolwiek jesteś [NOWOŚĆ]
- Dostęp do wszystkich treści bieżących wydań "Nowego Państwa"
- Dostęp do archiwum "Nowego Państwa"
- Dostęp do felietonów on-line
* Masz pytania odnośnie subskrypcji? Napisz do nas [email protected]
W tym numerze
-
Mimo że idee transhumanizmu wyrastają ze szlachetnych pobudek udoskonalenia istoty ludzkiej, to głosiciele tego nurtu wydają się w swoich postulatach posuwać do twierdzeń, że celem człowieka powinno...
Biskup-wojownik Jon Arason i ostatni bój islandzkich katolików
Prawie całe swe biskupie życie spędził u boku konkubiny, z którą związał się zaraz po święceniach kapłańskich. Spłodził z nią co najmniej dziewięcioro dzieci. W wolnych chwilach pisał wiersze i ...Wojna Północna. Rosja zetrze się z NATO nad Bałtykiem
„I my też świetnie wiemy, że dziś Gruzja, jutro Ukraina, pojutrze państwa bałtyckie, a później może i czas na mój kraj, na Polskę!” prezydent Lech Kaczyński, 12 sierpnia 2008 roku W każdej z trzech...Walka o uznanie jako motor rewolucji
Święty Tomasz na pytanie, czy drugi człowiek rzeczywiście jest człowiekiem, odpowiedziałby: no ba! Niech ta pełna prostoty i mądrości odpowiedź będzie przewodnikiem na krętych ścieżkach filozofii...Ślązacy na preriach Teksasu
Któż nie słyszał o Teksasie, gdzie kowboje z naładowanymi rewolwerami i lśniącymi ostrogami u butów hartowali ducha wśród niekończących się prerii, w zmaganiu z dziką przyrodą i wojowniczymi...Grenlandia, piękna panna na wydaniu
Gdyby odwrócić słynne stwierdzenie byłego szefa polskiej dyplomacji, to Grenlandia jest panną na wydaniu nie dość że piękną (można rzec zielonooką), to w dodatku z ogromnym posagiem. Czyż można się...