Nihilista woła o pomoc

Emil Cioran (1911–1995) był filozofem pewnego paradoksu – szukano sensu życia w jego książkach o bezsensie życia, gdzie roztaczał przed czytelnikiem jedną z najbardziej mrocznych i nihilistycznych wizji człowieka. A jednak w spójności tej koncepcji jest kilka dziwnych rys.

To, że Cioran był Rumunem, ma tutaj ogromne znaczenie. Jego edukacja i zdobywanie doświadczenia przypadały na lata międzywojenne, kiedy kraj nad Dunajem przeżywał swoje złote lata – po I wojnie światowej bowiem Bukareszt aspirował do prawdziwie europejskiej polityki, obszar państwa był największy w historii, a w stosunkowo zacofanym i wiejskim, prowincjonalnym kraju doszło do eksplozji intelektualnej. Pokolenie wyrosłe w „wielkiej Rumunii” wydało bowiem takie umysły jak: Mirceę Eliadego (1907–1986), który zmienił zachodnie rozumienie religii poprzez nowatorskie objaśnienia sensu mitów i symboli w kulturze, Eugène’a Ionesco (1909–1994) – dramatopisarza, jednego z twórców francuskiego teatru absurdu, filozofa Constantina Noicaego (1909–1987) – szukającego w życiu totalnej wolności i intelektualnej niezależności, i Petre’a Tuttego (1902–1991) – XX-wiecznego rumuńskiego wieszcza literackiego.

Z peryferii Europy

Prowincjonalna Rumunia, na wsi przypominająca jeszcze realia z początków XIX wieku, włączona do grona niepodległych państw, potrafiła zakwitnąć wielkimi umysłami, których zresztą większość po II wojnie światowej trafiła do Francji, zasilając tamtejszą awangardę artystów.